Bu yazımızda, elektronik parçaların birleştirilmesinde sıklıkla kullanılan lehimleme işleminin kaliteli ve efektif olabilmesi için en gerekli araçlardan bir tanesi lehim telinden bahsedeceğiz. Yazımızın sonunda lehim tellerinin ne olduğunu anlayabilecek, bu malzemeyi edinirken nelere dikkat etmeniz gerektiği konusunda kafanızda bir fikir oluşacaktır. Keyifli okumalar…
Lehim ve Lehimleme Nedir?
Lehim teli konusuna geçmeden önce işin temelinden başlayalım. Lehim, kalay ve kurşun maddelerinden oluşan bir alaşımdır. Lehimleme ise gerekli sıcaklıkta hazırlanmış ve işleme hazır olan lehimlerin tutturulmasına denir. Yazımızın başında bahsettiğim gibi elektronik parçaları birleştirmek için kullanılmakla birlikte otomotiv endüstrisi olmak üzere birçok alanda da kullanılır.
Lehimlenecek bölge, havya (lehim makinası) ile ısıtıldıktan sonra bölgeye lehim tutulur. Bu sayede iki malzeme birbirine yapışmış, sabitlenmiş olur. Bu işlemi yaparak çözülebilen, kalitesiz bir lehim yapmanın önüne geçmiş olacaksınız. Kaliteli flux ve birinci sınıf ham maddelerden üretilmiş, projeye uygun bir lehim teli kullanıldığı takdirde, lehimleme işlemi fazlasıyla efektif olabilecektir. En iyi lehim nasıl yapılır ve lehim yapma teknikleri ile ilgili videomuzu inceleyebilir ve detayları öğrenebilirsiniz.
Lehim Teli Nedir – Ne İşe Yarar?
Lehim telleri, havya ile eritilerek kullanılmaktadır. Lehimin tutunmasını ve yayılmasını sağlar. İçerdiği flux sayesinde işlem yapılan yüzeyler arasındaki bağlantının daha güçlü olmasına olanak tanır. Yine metal yüzeylerin arasındaki oksit tabakaların temizlenmesini sağlar. Kısaca özetlemek gerekirse bu avantajlarıyla beraber lehim sürecinin kalitesini ve güvenilirliğini artırır.
Lehim Teli Çeşitleri
Temelde iki çeşit lehim teli türü bulunur. Bunlar kurşunlu ve kurşunsuz lehim telleridir.
- Kurşunlu Lehim Teli: Adından da anlaşılabileceği gibi kurşun içeren bir alaşımdan yapılır. Kurşunsuz lehimler ile karşılaştırıldığında daha az sıcaklığa ihtiyaç duyduğu ve daha hızlı lehim işlemenin tamamlandığı söylenebilir. Elektronik projelerin onarımlarında sıklıkla kullanılmaktadır. Ancak iş lehim yapan kişinin sağlığı ve keza çevrenin sağlığına geldiğinde içinde bulunan kurşun sebebiyle zararlı olabilmektedir.
- Kurşunsuz Lehim Teli: Çevre ve insan sağlığına zararı bulunmaz. Yüksek sıcaklıklarda lehimlemenin gerçekleşeceği için daha dayanıklı bir lehim bağlantısı sağlar. Ülkemizde, daha önce yaygın olarak kullanılan SAC 300 ve SAC 305 gibi kurşunsuz lehim alaşımlarının yanı sıra günümüzde gümüş içermeyen kurşunsuz alaşımlar üretim maliyetlerinin düşürülmesi açısından daha çok tercih edilmeye başlanmıştır. Birçok üretici tarafından alternatif kurşunsuz lehim teli üretim maliyetlerini yaklaşık %30 düşürdüğünden dolayı daha çok tercih edilmektedir. Bunun yanı sıra özel alaşımlara ve metallere göre lehim telleri bulunmaktadır;
- Alüminyum Lehim Teli: Alüminyum ve alaşımlı metal yüzeylerin birbirine bağlanması için kullanılır.
- Çinko Lehim Teli: Çinko alaşımlı veya galvanizli metal yüzeylerin birbirine bağlanması için kullanılır.
- Bakır Lehim Teli: Bakır, pirinç veya bakır alaşımlı metal yüzeylerin birbirine bağlanması için kullanılır.
- Paslanmaz Çelik Lehim Teli: Paslanmaz çelik yüzeylerin birbirine bağlanması için kullanılır.
- Demir Lehim Teli: Demir veya demir alaşımlı metal yüzeylerin birbirine bağlanması için kullanılır.
Yine projenize uygun lehim telini seçerken, kullanılacak metalin özelliklerine dikkat etmelisiniz. Bakır ve benzeri metaller için özel lehim telleri bulunmaktadır. Alaşımı, flux miktarı, tel lehim çapı, bağlantı tipi, flux tipi gibi özelliklere dikkat etmelisiniz. Kendi yapacağınız işlem için önerilerimizi dikkate alarak lehim teli çeşitlerini ve fiyatlarını inceleyip, doğru kararı vermeniz size gerek zaman gerekse yapmak istediğiniz işlemin isteğinize uygun olabilmesi için büyük faydalar sağlayacaktır. Lehimleme ile ilgili tüm ihtiyaçlarınıza prototipleme ve lehimleme kategorimizden ulaşabilirsiniz.
Lehim Nedir? Nasıl Yapılır? Lehim Makinesi Kullanımı isimli yazımıza da buradan ulaşabilirsiniz. Keyifli okumalar.
