Herkese merhabalar! Bu yazıda elektronik ile uğraşanların vazgeçilmez aracı breadboardları yakından tanıyacağız. Breadboard kullanımı, iç yapısı, çeşitleri başlıkları altında inceleyeceğiz.
Breadboard Nedir?
Breadboard üzerinde devrelerimizi test ettiğimiz araçtır. Kurduğumuz devreleri birbirlerine lehimlemeden kolaylıkla test etmemizi sağlar. Tasarladığımız devreleri baskı devre veya delikli plaketler üzerine aktarmadan önce denememize olanak sağlar. Bu sayede devre bağlantılarını kontrol ederek bir hata olup olmadığını gözlemlemiş oluruz. Devreleri tak-çıkar şeklinde kurabildiğimiz için kullandığımız elektronik bileşenleri başka projelerde tekrar kullanma imkanı verir.
Breadboard İç Yapısı Nasıldır?
Breadboard iç yapısı dik ve yatay şekilde birbirlerine bağlı halde konumlanmış metal kıskaçlardan oluşur. Dışarıdan baktığımızda gördüğümüz kırmızı ve mavi kısımları breadboardun satır kısımlarıdır. Bu kısımlar boydan boya bir satır şeklinde iletim halindedir. Bu kısımları breadbordun iki yanında görebilirsiniz. Burada dikkat etmemiz gereken nokta bu satır bazı breadboardlarda ortadan ikiye ayrılmış durumdadır. Yani baştan sona kısa devre değildir.
Breadboardun ortada kalan kısımları da sütun boyunca yerleştirilmiş iletkenlerden oluşur. Bu kısımlar da tıpkı satırlarda olduğu gibi breadboardun iki tarafında bulunur. Tüm bu iletkenlerin üstü elektronik bileşenlerin ayaklarını yerleştirmemiz için açılmış deliklerden oluşan bir plastik ile kapalıdır.
Breadboard Çeşitleri ve Fiyatları
Breadboardlar kendi içlerinde ebatlarına göre birkaç çeşitten oluşurlar. Burada hangi breaboardu kullanacağımız projemizdeki elekronik bileşenlerin miktarı ve bacak sayıları ile alakalıdır. Projenizin büyüklüğüne göre istediğiniz breadboardu tercih edebilirsiniz. Karmaşık yapılı ve çok bileşenli elektronik projelerde büyük breadboard bile yeterli olmayabilir. Bu durumlarda birden fazla breadboardu yanlarındaki çentikler yardımıyla birleştirerek istenilen boyutta bir board elde edilir. Genel anlamıyla breadboardları mini boy, orta boy ve büyük boy breadboard şeklinde ayırabiliriz. Breadboard fiyatları da boyutuyla orantılı olarak artmaktadır.
Breadboard Nasıl Kullanılır?
Breadboard üzerindeki + ve – şeklinde belirtilmiş satırlar gerilim bağlantılarını sağlamak için kullanılır. Gerilim bağlantılarını sağladıktan sonra board üzerinde yerleştirilen bileşenlerin güç ihtiyaçları bu hatlar üzerinden karşılanır.
Orta kısımda 5 delikten oluşan sütunlar bulunmaktadır. Bu delikler aynı metal parçasının üzerinde konumlandığı için birbirleriyle iletim halindedir. Yani aynı sütun üstündeki deliklere bağlayacağımız bacaklar iletim durumuna geçer. Bu işlem sayesinde komponentleri birbirine bağlamış oluruz. Bunu iç yapısını incelediğimizde çok daha iyi anlayabiliyoruz. Board üzerinde bulunan kırmızı-mavi güç hattı ve sütunlar her iki tarafta da bulunmaktadır. Bu hatlar birbirinden ayrıktır, yani iletim halinde değillerdir.
Breadboard kullanımı başlangıçta karışık gibi gözükse de oldukça basittir. Kullanımını kavramak için birkaç örnek yapalım.
Haydi Biraz Breadboard Üzerinde Devre Örnekleri Yapalım
Öğrendiklerimizi birkaç bağlantı çeşidi üzerinde görelim.
Seri bağlantılar: Seri bağlantı sağlamak için komponentlerin bir bacaklarının iletimde olması gerekiyor.
Paralel Bağlantılar: Paralel bağlantı sağlamak için yerleştirdiğimiz komponentlerin + ve – bacaklarını aynı sütun üzerine kurmamız gerekiyor. Bu sayede iki bacağı da birbiriyle iletim durumuna geçirmiş oluyoruz.
Entegreli Bağlantılar: İki yanında da bacak bulunan entegre gibi bileşenler breadboardun orta kısmına yerleştirilir. Bu sayede her bir bacak için bir sütun ayrılmış olur.
İki elektronik bileşenin bacakları arasındaki bağlantıyı bacakların bulunduğu sütunlardaki deliklerin arasına jumper yerleştirerek sağlıyoruz.
Basit bir led devresi: Burada basit bir led devresi görmektesiniz. Ledin anot ve katot bacaklarına yapacağımız bağlantıyı boardun güç hattından sağlıyoruz. Her projenin başında gerilim bağlantılarını bu hatlar üzerine yapıyoruz.
Devre Kurarken Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar
- Aynı elemanın bacaklarını aynı sütun üzerine takmamaya dikkat edin. Bu başlangıçta yapılan hatalardan biridir. Böyle bir durumda elemanın bacakları arasında kısa devre meydana gelir.
- Devre kurarken özellikle uzun bacaklı elemanların oluşturduğu karmaşa içinde bu bacakların birbirleriyle temas etmemesine dikkat edin.
- Kondansatör gibi kutuplu elemanlar ile çalışırken kutupları board üzerine ters bağlamadığınıza emin olun.
- Breadboard arkasında bir bant ile gelir bunu çıkararak bir yere sabitledikten sonra tekrar çıkarırken boarda zarar vermemeye çalışın.
Aklınıza takılanları sormaktan çekinmeyin, başka bir yazıda görüşmek dileğiyle, hoşça kalın!
Merhabalar,
Diyelim ki bir yere geliştirme ypıyoruz ve projemiz breadboard la beraber sorunsuz çalışıyor, fakat bu projeyi breadboard la beraber veremem her halde 🙂 bunu bir şeye aktarmam gerekiyor yani bir kart mı yapmamız gerek nasıl olacak?
Merhaba,
Projeyi sabitlemek için birkaç metot bulunuyor. Projenizi yeterli boyutta bir delikli plakete lehimleyerek aktarabilirsiniz. ->http://www.robotistan.com/delikli-pertinaks
Onun dışında projenizi hazırladığınız bir baskı devre karta aktarabilirsiniz ama çok daha zahmetli olacaktır. Benim tavsiyem delikli plaket olacaktır, kurduğunuz devreyi plakete takıp yolları plaketin arkasından kablolarla veya yine lehimleyerek birleştirebilirsiniz. Kolay gelsin 🙂
Merhaba
Yani bilenler daha iyi bilir ama istersen delikli plaket kullanabilirsin istersen de PCBWay ile kendine özel bir circuit oluşturabilirsin ben ikincisini seçerim çünkü tasarım yada görünüş bence önemli ki circuitlerde görünüşü hoş yapar bence eğer yanlışım varsa lütfen düzeltilsin